Verschillen Bambino en Monti

Hoewel Bambino en Monti  vaak door elkaar worden gebruikt en soms veel op elkaar lijken , zijn de twee merken wel degelijk verschillend en geproduceerd door twee verschillende fabrieken.  Beiden werden gelanceerd in 1959 met een Italiaanse naam, maar waren van Nederlands fabrikaat. In het geval van Bambino was dat DS plastics en voor Monti was het Berco Lux. Deze laatste maakte naast Monti ook Montini van 1961 tot 1968.

In de volgende fotos is Bambino steeds links afgebeeld en Monti rechts.

De  verschillen  tussen de Bambino en Monti bouwstenen worden duidelijk als we de oudst bekende bouwstenen en de bouwinstructies uit de oudste folders bekijken:

De originele en vermoedelijk oudste verpakkingen uit 1959. De kleurrijke platte kartonnen dozen zijn voorzien van een wat sobere folder met bouwvoorbeelden en bouwinstructies.

De bonte kleuren van Bambino contrasteren met het beperkte en strenge rood wit van Monti,

maar verder zijn de 10 verschillende bouwstenen op het eerste gezicht identiek.

De variatie in de oer Bambino en oer Monti is beperkt tot slechts 10 bouwstenen; maar toevallig wel precies dezelfde 10 bouwstenen voor beide merken.  Er staan geen namen op de bouwstenen. Er is slechts één type daksteen, geen balken, ramen of wielen.

Maar als we iets beter kijken, zijn er wel degelijk verschillen.

Het meest in het oog springende verschil is de iets grotere hoogte van de Monti stenen. Hierdoor zien ze er ook iets robuuster uit. De verschillende hoogte van de bouwstenen  heeft  tot gevolg dat als we beide soorten stenen door elkaar gebruiken er al gauw kieren in de muren komen.

In deze foto zien we dat 9 Monti stenen rechts ongeveer dezelfde hoogte hebben als 10 Bambinostenen links.

Een tweede verschil wordt duidelijk als we Bambino stenen op een (latere)  Monti grondplaat bouwen:

In deze foto zien we bambinostenen op een Monti grondplaat (boven) en op een Bambino grondplaat (onder). Omdat de Bambinostenen iets langer en breder  zijn dan de  Monti stenen, krijgen we ook hier in de lengte problemen met passen en gaat de grondplaat bol staan.

De verhouding is als volgt:  99 Bambinostenen zijn even lang als 100 Monti stenen. Dit wordt getoond op de volgende foto:

Een ander in het oog springend verschil betreft de daken:

De Bambino daken hebben een eenvoudig ontwerp met een glad oppervlak met een iets verhoogd biesje in het midden dat de steen in twee gelijke helften verdeelt. De Monti daken daarentegen hebben 4 asymmetrische ribbels die de vorm van dakpannen imiteren.

Een ander fundamenteel verschil tussen de twee bouwsystemen wordt duidelijk als we de bouwinstructies in de oudste folders vergelijken:

Het Bambinosysteem is bedacht om met de gaten naar boven te bouwen!

De oudste Bambino kende geen aparte ramen, maar gebruikte als ramen rechtopstaande en gekantelde open stenen. Met behulp van deze raamstenen zien we dat de maten van het Bambinosteentje precies zo is ontworpen dat het exact 4 keer zo lang is als hoog en 2 keer zo breed als hoog.

Met andere woorden; de Bambinosteentjes verhouden zich lengte x breedte x hoogte als  4 x 2 x 1.

De daken hebben nokken naar beneden en als gevolg van de afmetingen van de stenen maken ze een helling van precies 45 graden.

Bij het bestuderen van de bouwinstructies in de  eerste folder van Monti valt nu onmiddelijk op dat de Montistenen altijd met de nokken naar boven worden gebouwd. Net als bij Bambino  kende de oorspronkelijke  Monti geen aparte ramen, maar gebruikte daarvoor gekantelde open stenen. Vanwege de afmetingen van de Montistenen passen deze  ramen echter niet goed tussen de andere bouwstenen en leiden tot kieren onder of boven.

Voor het aanbrengen van daken moet eerst een rij open stenen (of raamstenen) worden geplaatst omdat de daken alleen op stenen met de gaten naar boven passen.

De conclusie die ik uit de bovenstaande verschillen trek, is dat Bambino vanaf het begin beter doordacht was dan Monti. Het lijkt in eerste instantie logischer en ook mooier om met de nokken naar boven te bouwen, zeker in vergelijking met Lego, maar het tegengestelde is zinvol voor de door bambino verzonnen dakconstructies. De afwijkende hoogte van de Monti bouwstenen gaf problemen bij de het maken van de ramen en het met de nokken naar boven bouwen bemoeilijkte het maken van daken. Het lijken tegenstrijdige geboorte defecten die het gevolg waren van een paar fundamentele denkfouten. Daar kwam nog bij dat de originele Monti alleen rode en witte bouwstenen had te bieden, wat het minder aantrekkelijk maakte.

Om deze beginfouten te corrigeren, kwam Monti al in 1960 met de drie andere kleuren, groen, blauw en geel die Bambino al vanaf het begin had gebruikt.  Hierbij werd rijkelijk kleurstof gebruikt, dat de Monti stenen vaak wat donkerder maakt als de Bambinostenen.  Bovendien werd het Monti assortiment in één jaar uitgebreid van 10 naar maar liefst 20 verschillende bouwstenen. Nieuwe ramen en deuren gaven een oplossing voor het raamprobleem en balkstenen met 4, 5 en 6 nokken overtroffen het assortiment van Bambino. 

Deze trend zette zich de volgende jaren door. Monti was Bambino vaak een stapje voor met  nieuwe wielen, ramen en grondplaten, alhoewel de door Bambino ontworpen stenen soms beter in het oorspronkelijke systeem pasten. De Monti grondplaat is bijvoorbeeld 3/5 van de hoogte van de normale bouwsteen en de Monti wieltjes waren gebaseerd op de tegelijkertijd door Berco Lux  geproduceerde Montini wieltjes. Bambino kwam ook met eigen nieuwe vindingen op het gebied van de grote stapelbare daken, hoekdaken, de karakteristieke torenspits, draairamen en deuren en decoratie figuren zoals het haantje van de toren en een TV antenne.

Het probleem van de Monti daken leidde omstreeks 1965 tot de radikale verandering van de Monti dakconstructie.

De oorspronkelijke daken met de nokken naar beneden en een helling van twee steenhoogtes (48 graden) werden vervangen door 2 steens brede daken met de nokken naar boven en met een helling van 1 steenhoogte (29 graden). Het nieuwe daksysteem sluit echter jammer genoeg niet goed aan op het oude systeem. 

Opvallend is dat zelfs de asymmetrie van de nieuwe daken het tegengestelde is van de oude daken!

Vanaf ongeveer 1964 werden de Monti bouwstenen makkelijker herkenbaar aan het doffe of ruwe oppervlak van de nokken van de bouwstenen en niet lang daarna werd langzamerhand de Monti merknaam op alle stenen aangebracht:

Ook werd er soms minder kleurstof gebruikt in de nieuwere Monti bouwstenen, waardoor deze soms wat lichter van kleur werden als de meer kleurvaste Bambino:

Bij het maken van een nieuwe mal voor de boogstenen van Monti omstreeks 1971 werd hierbij het oorspronkelijke model van 1959 veranderd. De oorspronkelijke boogsteen in zowel Bambino als Monti beschrijft een cirkelsegment van ongeveer 45 graden, en in een latere generatie boogstenen van Monti is dit nu 90 graden. De Bambino boogstenen zijn bijna altijd geel en de Monti bogen rood.

Monti werd weer enorm uitgebreid nadat eind 1968 Berco Lux gestopt was met de productie van Montini. binnen een paar jaar werd het assortiment van Monti verdubbeld met grote stevige wielen,  kleine torenspitsen, grondplaatjes en een ingenieus plastic mecano achtig systeem. Speciale sets met fraaie vrachtautos, hijskranen, treinen en huisjes kwamen in de winkel te liggen. Het ambitieuse project was echter maar van korte duur; na de verkoop van Berco Lux in 1973 aan Bührmann-Tetterode  waren de dagen van de Monti bouwstenen geteld.   De wereld van het speelgoed was ondertussen veranderd en de nieuwe bedrijfsleiding legde zich toe op andere soorten producten. Bambino had nu het rijk alleen, maar kampte met hetzelfde probleem om een rendabel product aan de man te brengen. Het assortiment van bambino werd eerst uitgebreid met bijzondere ronde bouwstenen, mogelijk afgekeken van het populaire Spaanse  bouwsysteem Exin Castillos. Tegelijkertijd werd het productie proces verplaatst naar Diset SA in Spanje. Nieuwe daken en een kleine grondplaat werden aan het assortiment toegevoegd in 1978. In de daarna volgende 20 jaar werd het geleidelijk minder met Bambino, en steeds meer stenen werden uit het assortiment genomen. Desondanks bleven de overblijvende bouwstenen en de kleuren onveranderd, waardoor oude en nieuwe Bambino bouwstenen die bijna 40 jaar in ouderdom van elkaar verschillen, goed door elkaar zijn te gebruiken.