Geschiedenis van Bambino 1

HOMEPAGE

Eerste deel: BAMBINO 1959 - 1964: 

Gele dozen, DS plastics en Dick Schouw. 

Bambino werd geproduceerd door een bedrijf met de naam DS Plastics. DS zijn de initialen van de oprichter van dit bedrijf: Dick Schouw, uitvinder, ondernemer en vader van zes min of meer bekende Nederlanders. Een vrij uitvoerige biografie van Dick Schouw is te lezen in de Dolderse Kroniek, 18e jaargang nr 3 - september 2015; (een uitgave van de Historische Verening Den Dolder).

Verschillende bronnen (1) (2) situeren het begin van DS plastics in 1953 in Zeist.

De oudste advertentie in het Utrechts Nieuwsblad met de naam DS Plastics, aan de Bergweg 105 te Zeist, dateert echter uit Mei 1956. Op hetzelfde adres was volgens oudere advertenties een Caramel en Suikerwerkfabriek gevestigd; deze heette in 1950 v.h. VERHAART. en in 1954 FARIDA.  1953 was waarschijnlijk het jaar waarin de heer Schouw met deze suikerwerk fabriek begon, en later verruilde hij deze branche voor het in opmars zijnde nieuwe materiaal van na de oorlog: PLASTICS.

Er is wel een oudere verwijzing naar de naam DS Plastics, en dat is een Duitse Patent Aanvraag uit 1955, (pas 4 jaar later toegekend), op naam van H.J.E Schouw (Erfinder), met de bijzonder fantastische naam:

VERFAHREN ZUM HERSTELLEN VON IN DER FORM MIT MUSTERN VERSEHENEN MASSENARTIKELN AUS THERMOPLASTEN DURCH SPRITZGUSS.

Deze uitvinding heeft iets te maken met het vereenvoudigen van het productieproces bij spuitgieten met plastic waardoor er later niet meer apart letters of een gaatje in hoeven te worden aangebracht. In een bijgevoegde tekening in het patentschrift zien we een voorbeeld van letters: de naam DS Plastics. Het patent geeft de indruk dat de heer Schouw een deskundig fijnmechanisch vakman en uitvinder was. Ironisch is echter dat de naam DS Plastics of Bambino later nooit op de bouwstenen is aangebracht, (met de enige uitzondering van de wielen in de jaren 70).

Ondanks dat DS plastics dus al vanaf 1955 bestond in Zeist, zijn er geen advertenties voor Bambino bouwstenen uit deze beginjaren. Andere merken, zoals Lego, Dietel en ABC Copex bouwstenen waren al wel van de partij en komen regelmatig voor in kranten uit die tijd. Een vergunning voor het vervaardigen van plastic artikelen zou volgens de gemeente Zeist pas in 1958 zijn verstrekt aan Dirk Schouw. 

1959 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

De merknaam BAMBINO dateert van begin 1959, wanneer Dick Schouw deze naam registreert in het Nederlandse merkenregister. Deze registratie vond plaats via een bemiddelingsbureau, via een volmacht verleend door de uitvinder van de Bambino bouwstenen op 28 Januari 1959.

Volmacht voor het aanvragen van de merknaam "BAMBINO", ondertekend door HJE. Schouw
(Bron Nationaal Archief, Den Haag)

De registratie aanvraag, met het adres aan de Bergweg 105 in Zeist, werd goedgekeurd op 6 Maart 1959 onder nummer 133308 en vanaf die datum bestonden de Bambino Bouwstenen dus officieel. Gedurende het vooronderzoek werd onder andere gekeken naar een mogelijk conflict met de naam "Bambi", die al geregistreerd bleek te zijn in 1958 door ene Walt Disney Mickey Mouse (SA) aan de Champs Elysées in Parijs. 

Waarschijnlijk was de behuizing aan de Bergweg in Zeist echter niet geschikt voor een project als de Bambino bouwstenen en vandaar dat deze pas later in 1959 verschenen, met de verhuizing naar een nieuwe lokatie aan de Paduaweg in Den Dolder.

Voor en achter aanzicht van het verhuiskaartje van DS Plastics naar De Paduaweg in Den Dolder per 1 September 1959, voorzien van een postzegel van 4 cent. (Bron Nationaal Archief, Den Haag)

DS Plastics aan de Paduaweg 11 in Den Dolder.  Op de begane grond rechts van de ingang was de inpakafdeling. Op de eerste verdieping links de directeurskamer van Dick Schouw; rechts het kantoor. Het lage gebouw rechts achter in het zijstraatje is de eigenlijke fabriek en het magazijn. Totaal oppervlak 1000 m2.
 (Situatie begin 1961. Bron: Dolderse Kroniek)

1 oktober 1959. Tijdens de officiële opening  wordt Burgemeester Korthals Altes van Zeist door Dick Schouw (rechts) rondgeleid door de nieuwe fabriek.
(Bron: Dolderse Kroniek).

De eerste duidelijke advertentie voor Bambino Bouwstenen is van 28 Mei 1959.

Een paar maanden later in September 1959, en meer richting Sinterklaastijd, kwam de eerste echte grote reclame campagne voor Bambino, gekoppeld aan het zeepproduct Spic & Span.

Deze campagne liep van eind September tot half november 1959 en de advertenties verschenen tot zes maal toe in  diverse landelijke dag- en weekbladen. Drie maten dozen Bambino bouwstenen konden worden aangeschaft voor de helft van de winkelprijs. Het geld moest contant in een envelop met een stukje van de bovenklep van de Spic & Span doos en de ingevulde bon van de advertentie. (Een kleine code in de bon gaf aan om welke krant of tijdschrift het ging voor de nodige feedback aan de fabricant). Na het aangetekend verzenden aan een postbusnummer kreeg de klant de doos met Bambino franco thuis. Op onderstaande foto een grote doos Bambino verzonden op 16 oktober 1959 voor 80 cent via het zogenaamde "Prijsvraag Service Bureau" van Laurens A Daane. (Het is niet echt duidelijk of het hier om dezelfde actie ging).

De Spic & Span advertenties vermelden drie verschillende dozen met respektievelijk
  85 stenen van 4,50 voor 2,75
178 stenen van 8,50  voor 4,75
430 stenen van 19,50 voor 9,90
De normale prijs voor één Bambinosteentje was dus ongeveer 5 cent! De 3 dozen zijn afgebeeld op het volgende plaatje, met een aanvullingsdoosje.

Een middelgrote doos met originele inhoud van 178 stenen op de volgende foto:

Merk op dat de inhoud van bovenstaande doos slechts uit 10 verschillende stenen bestaat, zoals vermeld in de blauwe folder. In 1959 kende Bambino nog geen echte ramen of deuren en er was slechts één type daksteen. Opvallend zijn de bonte kleuren voor allerlei stenen en de dekstenen zonder gaten. De centrale "pin" van de dubbele stenen is altijd rechthoekig en de gietpunten zitten in de rand van de steen.  De stenen hebben geen nummers. In de volgende jaren was er een evolutie naar standaard kleuren voor verschillende stenen; ronde centrale pinnen en een geleidelijk verschuiven van het braampje van het gietpuntje naar de nok van de bouwsteen.

De eerste Monti bouwstenen advertenties volgden onmiddelijk en zoals beschreven in “Verschillen tussen Bambino en Monti” bevatten de eerste verpakkingen van de twee merken tien bijna identieke bouwstenen. Hoe was dat mogelijk? De meest waarschijnlijke verklaring voor dit toeval is natuurlijk dat het helemaal geen toeval was, maar dat er vóór de lancering van beide merken contact is geweest tussen de uitvinder van Bambino en de uitvinder van Monti! Alhoewel Monti werd geproduceerd door Berco Lux in Tiel door de familie van den Bergh, waren de Monti Bouwstenen en de latere Montini bouwstenen een creatie van iemand anders, namelijk van Joop Bakker. Deze laatste woonde omstreeks 1956 in Utrecht. Een aannemelijke verklaring voor het tegelijkertijd verschijnen van twee sets bijna identieke bouwstenen is dat de uitvinder van Bambino, Dirk Schouw, en de uitvinder van Monti, Joop Bakker, elkaar kenden en aanvankelijk omstreeks 1956 hebben samengewerkt aan een plastic bouwstenen speelgoed project ergens in de omgeving van Utrecht . Om de een of andere reden scheidden hun wegen, maar beiden verwezenlijkten het project in 1959; Dick Schouw met zijn eigen bedrijf in Den Dolder en Joop bakker als vaste medewerker bij Bercolux in Tiel. Hierbij is het interessant te vermelden dat noch Bambino, noch Monti ooit gepatenteerd zijn, maar zowel Dirk Schouw als Joop Bakker hebben als creatieve geesten elk wel andere Patenten op hun naam staan.

De reclame campagne met Spic en Span wekte de toorn van de detailhandel in speelgoed, die het zag als oneerlijke concurrentie.

In een artikel dat er niet om liegt in November 1959, refereert het vakblad van de detailhandel, Gemengde Branche, naar een briefwisseling van de “Federatie der Detaillistenorganisaties” en de directie van DS Plastics omtrendt de Spic en Span actie. Het is duidelijk dat het antwoord van DS Plastics volledig in het verkeerde keelgat schoot en dit was de aanleiding voor een soort vijandige houding jegens Bambino van de detailhandel, en als weeromstuit een vriendelijke opstelling naar Monti. De concurrentie strijd tussen Monti en Bambino paste dus in een groter conflict tussen de speelgoeddetailhandel en haar vertegenwoordigers enerzijds en grote bedrijven met Bambino kado acties (waarbij de speelgoedwinkels werden gepasseerd) anderzijds. Sommige winkeliers verkochten echter wel degelijk Bambino, zodat we niet echt van een boycott kunnen spreken. (De refentie naar een eerdere reclame campagne is vooralsnog apocrief).

1960 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


 Na de oorlogsverklaring in Gemengde Branche, bleef er mogelijk voor Bambino geen andere weg open dan via soortgelijke acties verder te gaan. In de eerste maanden van 1960 startte DS Plastics een nieuwe reclame actie met de Enkabé kruideniers.

 De reactie van “Gemengde Branche” bleef niet uit; in een nieuw kwaad artikel in maart 1960 werd zelfs gepraat over politie en wetsovertredingen.

Op dezelfde pagina en vooral ook in het volgende nummer werd lovend geschreven over Monti bouwstenen.

Vanaf dit moment, gedurende de volgende 14 jaar, werden Bambino en DS Plastics taboe voor het vakblad van de detailhandel, terwijl we Monti en Bercolux bijzonder vaak aantreffen in advertenties en reportages.  Pas na de verkoop van Bercolux  in 1974 maakte Bambino een triomfantelijke terugkeer in "gemengde Branche".

In 1960 en 1961 plaatste DS Plastics personeelsadvertenties, dus blijkbaar ging het niet slecht met het bedrijf en er is zelfs sprake van ploegendienst. Volgens de Dolderse kroniek moesten de persen 's nachts door draaien om aan de vraag naar de plastic producten te kunnen voldoen. Ook was er continu behoefte aan extra krachten voor het inpakwerk, die soms werden beloond met 1 gulden per uur.

In 1960 werd het assortiment uitgebreid met halve dakstenen (één nok) en ook werd er blijkbaar al gewerkt aan de bekende draairamen en deuren.

In de fraaie Catalogus 1960 van leermiddelenhandel D. P. Luiendijk N.V. is de prijs van de losse bouwsteentjes 5 cent per stuk. In de voorbeelden en grote verpakkingen worden de draairamen en deuren echter nog niet gebruikt. De prijs van de grootste verpakking ligt op 28,20 gulden voor 500 stenen, maar dit is extra duur vanwege de houten stapelbak. Karton en hout zijn de verpakkingsmaterialen voor de waardevolle plastic inhoud, alhoewel er ook al een (plastic?) zak met 178 stenen is voor 7,50. De prijs van de Bambino bouwstenen in 1960 was daarmee bijna gelijk aan 1959. (Ter vergelijking: een ei kostte in 1960 12 cent en een goedkoop paar schoenen 19,95).

De Bambinofabriek in Den Dolder stond dichtbij de Remia levensmiddelen fabriek en de volgende reclame actie was in samenwerking met deze laatste. Een samenwerking die vele jaren zou duren en al was begonnen in 1959 met het vervaardigen van plastic flessen voor Remia slasaus.

1961 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Maar om de verkoop van Bambino te promoten werd de reclame campagne uitgebreid naar scholen!

Niet alleen is het verwonderlijk dat er in het begin van de jaren 60 zomaar reclame kon worden gemaakt op scholen, maar het is ook de vraag of er vandaag de dag nog mijnheren bestaan!  En wat te denken van de vreemd uitgedoste man met pet die vanuit een soort van buitenaards ruimteschip een "veilig" produkt overhandigt aan een kortgerokt klein kind?

vanaf januari 1960 tot mei 1961 werden de Bambino stenen opeens "wonderbouwstenen". En zakjes met 4 Bambinosteentjes werden gratis verstrekt van april 1960 tot eind 1961.

Uit een zorgvuldig onderzoek van 183 van deze gratis zakjes blijkt dat 11 zakjes zowaar 5 steentjes bevatten, maar 6 slechts 3. 119 zakjes hadden 2 witte hoofdstenen. De grote daken zaten slechts in 9 (afwijkende grotere) zakjes en ramen en deurtjes maar in 4 speciale zakjes! De voor de draairamen noodzakelijke  dekstenen met gaten waren  al wel in 55 zakjes van de partij (met ovale centrale pinnen).  Open stenen hadden al ronde pinnen hetgeen ook op nieuwe mallen voor het spuitgiet proces wijst. Het is goed mogelijk dat de deurtjes en ramen er opzettelijk waren uitgeselecteerd door oplettende kinderen, zodat het monster mogelijk niet representatief is. De afwijkende zakjes vat ik op als een indikatie dat de grote daken en deurtjes pas laat gedurende de reclame campagne werden geïntroduceerd.

De rode folders stammen uit deze tijd; 1961:

De voorbeelden van een molen, een boot en het grote huis zijn Hollands en ambitieus en nog zonder de grote "stapel" daken gemaakt. De molen is gedetailleerd in de volgende video met virtuele Bambino. Deze roodwitte folder was de eerste meertalige folder van Bambino; van de andere rode en blauwe folders bestaan versies in verschillende talen.

Behalve via de spaaracties van pasteurzegels van Remia Margarine werd eind 1961 ook reclame gemaakt met Swift zeep.

1962 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Om aan klantenbinding te doen werd een Bambino-club opgericht. Lidmaatschap was gratis, "geen contributie", "slechts enthousiasme". Wel was het nodig om een doos Bambino te kopen voor een speciale ledenprijs. In de folder worden de nieuwe typische Bambino daken gepresenteerd. Latere kranten advertenties tonen dat de Bambino-club in ieder geval tot 1964 zou bestaan.

Vóór en achter aanzicht van de reclamefolder van de Bambinoclub

Met het originele idee van de grote stapelbare dakstenen werd het mogelijk om lichtere dak constructies te bouwen en enorm te besparen op hoofdstenen. Wel waren voor zowel deze daken, als de draairamen extra veel kleine hulpstenen nodig en deze speelden opeens een grote hoofdrol in het aanbod, zoals duidelijk blijkt uit de volgende prijslijst, gerelateerd aan de Bambino-club.

Een bijzondere prijslijst waarin de nieuwe daken worden gelanceerd en de hulpstenen opeens een grote rol gaan spelen. De dozen A, B en C komen mogelijk overeen met de drie formaten platte gele dozen. De prijs van de hoofdstenen is nog steeds 5 cent per stuk. Er is korting voor leden van de Bambino-club.
(Bron: Corry Hendriksen).

 De fabriek van DS Plastics aan de Paduaweg 11 in Den Dolder maakte niet alleen Bambino bouwstenen, maar ook andere artikelen zoals afgebeeld in deze folder:

Voor een deel gaat het hier om zogenaamde "toegiftartikelen"; Kleine kadootjes die de aankoop van bepaalde artikelen aantrekkelijker maken. Zoals het bekende "Snoepje van de week" van de firma "De Gruyter", die net zoals Dirk Schouw van suiker naar plastic was overgestapt. Vandaar misschien de samenwerking tussen beide bedrijven.

Met het oog op de Sinterklaas verkoop van 1962, besloot De Gruyter om "echt" groot speelgoed te gaan verkopen, waaronder Bambino bouwstenen. De volgende advertentie is van begin september:

Voor de detailhandel in speelgoed, al jaren geírriteerd door de opmars van grote bedrijven en branchevervaging, was nu de maat vol en er werd besloten tot drastische actie over te gaan.

In samenwerking met reclameburo Nijgh en van Ditmar werd "Operatie Eerlijk Spel" in werk gezet.

Gedurende 4 dagen werden 3000 speelgoedwinkels opgebeld, hetgeen in 1962 niet zo eenvoudig was.

Voor de telefoonmarathon moesten eerst alle telefoonnummers en adressen worden opgezocht en gekopiëerd. Daarna werden 20 "werkstudenten" gehuurd die vooraf een spoedcursus spraakkunst kregen van de bekende acteur Pieter Lutz en informatie van experts in goed speelgoed. Er werd een zaal gehuurd en extra telefoonlijnen werden aangelegd. Niet alleen was het doel de mobilisatie van de middenstand, maar aan de speelgoedwinkeliers werd er ook om een financiele bijdrage voor de campagne gevraagd, vastgesteld op 50 of 100 gulden al naar gelang de jaaromzet van onder of boven de 10.000 gulden. De telefoons rinkelden van 9 tot 12 october 1962, toen het streefbedrag van 50.000 gulden werd bereikt. Op zijn minst 500 winkeliers hadden positief gereageerd!

Met het idee dat een negatieve actie tegen De Gruyter niet veel zin had, werd besloten de deskundigheid en kwaliteit van de detailhandel te benadrukken via landelijke advertenties en de zogenaamde "speelgoedmeter"; een vouwblad waarmee het juiste speelgoed voor elke leeftijd kon worden gekozen.

De volgende advertentie is van 19 oktober; slechts zes weken na de advertentie van De Gruyter.

Het is twijfelachtig of de actie veel invloed heeft gehad. De opmars van de grootwinkelbedrijven was en is moeilijk te stoppen zolang de consument voornamelijk de prijs in de gaten houdt en zich nauwelijks interesseert voor de ethische kant van zijn aankopen.

De auteur van dit blog op Sinterklaasavond 1962, onbewust van de commotie in speelgoedland. Linksonder op de grond de gele bambino folder. Rechtsonder een toren van Bambino bouwstenen. De auto met de boot op de voorgrond is ook terug te vinden in de gewraakte advertentie van de Gruyter, (tussen het horloge en het hoofd van Zwarte Piet).

De gele folder uit 1962: (De kleuren van de stenen zijn al beperkt tot een paar vaste typische standaardkleuren).

Merk op dat het grote huis iets anders is als in de rode folder. Een video over de bouw met virtuele Bambino hier.

In België werd Bambino verkocht onder de merknaam "Bricks", behalve de naam waren de folders identiek

De verkoop van Bambino bij De Gruyter ging onverminderd door (nog maar 2000 dozen!) en tegelijkertijd liepen er in het najaar van 1962 nog twee grote landelijke acties van Bambino: de Remia reclames en 1-2-3 zeep.

De grote gele dozen van Bambino bevatten nu 410 stenen en de gratis zakjes maar liefst 7! Ook zien we eind 1962 in deze advertenties voor de eerste keer de bekende vierkante torenspitsen, de "decoratiefiguren" met het bijna legendarische haantje van de toren, het voorbeeldenboek en een "zwakstroom verlichtingsapparatuur."

1963 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Het grote succes van de Bambino en andere plastic artikelen maakte uitbreiding van de DS Plastic fabriek noodzakelijk en in mei 1963 werd een nieuwe fabriek geopend in 's-Heerenberg. ("Berghapedia"). Volgens de Dolderse Kroniek was er kort voor de verhuizing nog een brand in het magazijn in Den Dolder.

DS Plastics aan de Lengelseweg 107b. het gebouw lijkt te zijn ontworpen met het oog op de toekomstige uitbreiding van de productie en de omringende wegen . De opzet en  architektuur zijn verder vergelijkbaar met de fabriek in Den Dolder. (Foto Corry Hendriksen). 

Een leuk sfeerbeeld van deze fabriek vinden we op de website van de veelzijdige Achterhoekse "Troubadour" André van Gessel die toen 8 jaar oud was en daar mogelijk als arbeidsvitaminen de eerste grote hit van de Beatles hoorde:

"Aan ‘Please, please me’ zit ook nog een andere herinnering n.l. de DS Plastic fabriek van Dirk Schouw, die net begonnen was met zijn bedrijf aan Plantsoensingel-Zuid (of dat toen ook al zo heette?) in de loodsen achter het huis van de oude mevrouw Hendriks en naast de garage van transportbedrijf Toon Bosman. Mijn broers hadden daar hun eerste vakantiebaantje, inpakken van bambinostenen in dozen, en ik liep daar af en toe ook mee. Als loon kreeg ik geen geld, maar mocht een paar handen vol bambinostenen e.d. mee naar huis nemen (er werden ook plastic auto's vervaardigd, zoals de oude DAF keeper). Mijn broers werden wel uitbetaald: 11 gulden 95, kan ik me nog herinneren. Op de een of andere manier komt die fabriek altijd weer terug bij deze muziek."

Met nieuwe machines  konden meer stenen tegelijk worden geperst. Het is onbekend hoe de mallen er uit zagen, maar de kleine nummers die we op sommige stenen aantreffen (zie de volgende foto), geven een idee van een mogelijke configuratie. De alleroudste Bambino stenen hadden geen nummers, maar latere witte dubbele hoofdstenen, met de rechthoekige centrale pin, hadden vaak nummers van 1 tot 8  (A) of 2 tot 9 (B), alnaargelang de positie van het "braampje" dat aangeeft waar het vloeibare plastic in de gietvorm van een steentje terecht kwam.

Veel bouwsteentjes van na 1963-64 hadden een ronde centrale pin en nummers van 1 tot 36 (C), mogelijk geperst in veel grotere mallen. In eenzelfde verpakking vinden we gewoonlijk stenen uit oudere mallen (A) en (B) samen met stenen uit nieuwere mallen (C), en ook vaak stenen zonder nummers.

In 1963 werd voor het eerst Macro Bambino gemaakt en via advertenties van De Gruyter verkocht.

Ondanks de verhuizing uit Den Dolder, ging de samenwerking met Remia gewoon verder. Bij de nieuwe actie kreeg je nu niet 4 maar zowaar 7 bouwstenen gratis!

1964 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Waarschijnlijk uit omstreeks 1964 stamt de eerste volkleurige Bambino folder. Het is de eerste folder waarin we een tekening van illustrator Kees van Lent aantreffen. 

De verpakkingen:

Voorzover bekend waren de oudste verpakkingen van Bambino de grote gele platte dozen, zoals al vermeld bij de Spic & Span reclame van 1959. (hier afgebeeld met een aanvullingsdoosje). Van de grootste doos zijn er verschillende versies met kleine verschillen, wat mogelijk een aanwijzing is dat deze verpakking langer is gebruikt.

De bouwstenen van Bambino werden ook geleverd in aanvullingsdoosjes.
Van deze doosjes betaan er op zijn minst drie generaties: met de namen van de stenen, met alleen een afbeelding en met een doosnummer. Het zwarte ronde plakkertje geeft de officiele verkoopsprijs van 75 cent.

De unieke kenmerkende Bambino torenspits paste natuurlijk in geen enkele van deze platte dozen, vandaar dat er een nieuwe, hoge verpakking voor werd ontworpen; hier met 4 stuks en de evenzeer typische "decoratiefiguren".

Dit rechthoekige doosje was natuurlijk ook handig voor een andere inhoud. Hier met 88 bouwstenen en het officiele plakkertje van Hfl 3,75. In deze vorm was het mogelijk de vervanging voor de kleinste platte doos (van Hfl 4,50) en zou zeker nog tot 1968 worden gebruikt. 

De bouwstenen werden ook geleverd in een grotere versie van het hoge doosje, zoals hier te zien rechts; mogelijk als vervanging voor de middelgrote platte gele doos..

Behalve de kartonnen dozen bestonden er ook kartonnen bussen met blikken deksels die mogelijk niet in Nederland werden verkocht, maar wel in Duitsland en Zwitserland. Deze bussen bevatten ongeveer 75, 160 en 275 stenen.

Naast de kartonnen dozen werden Bambino bouwstenen ook verkocht in plastic zakken; zoals in de reclame van 1-2-3 zeep, met 175, 300 en 500 bouwstenen.

Vóór en achter aanzicht van een middelgroot zakje met de gele folder.

 Hier afgebeeld een paar aanvullingszakjes met een iets latere folder. Inhoud respektievelijk gele ronde stenen, raampjes en wielen; witte hoofdstenen; en rode daken en hulpstenen.. Merk op dat het baksteen patroon van het kartonnen label vergelijkbaar is met de blauwe steentjes van de gele verpakkingen.

Remia reclame najaar 1964:

In het najaar van 1964 vinden we kleine advertenties in de landelijke dagbladen voor de eerder genoemde Bambino-club.

De advertentie lijkt echter uitsluitend gericht op verkoop, dus waarschijnlijk was de club een andere vorm van reclame.

Eigenaar  Dick Schouw had voor zijn plasticprodukten etiketten nodig en begon deze als een echte "Willy-Wortel-Ondernemer "zelf te fabriceren.  (Citaat van Jan Frederik Vink, latere eigenaar Kolibri Labels in Magazine "DUS" No 34).

Medio 1964 verkocht Dick Schouw DS plastics, (het bedrijf met zijn initialen DS), aan het Rotterdamse Handelshuis "M&R de Monchy". 

Alhoewel de verkoop van DS Plastics ongeveer per 1 Juli 1964 zal hebben plaatsgevonden, werd besloten om het bedrijf eerst om te zetten in een Naamloze Vennootschap. 

De officiële oprichting van de NAAMLOZE VENNOOTSCHAP Kunstharsverwerkende Industrie D.S. Plastics N.V. , te ´s-Heerenberg  vond plaats op 29 September 1964 en de notariële akte werd gepubliceerd als Bijvoegsel van de Nederlandse Staatscourant van woensdag 25 november 1964, nr. 230. Daar kunnen we lezen dat het startkapitaal van de vennootschap bestond uit 500 aandelen van elk duizend gulden, waarvan 499 voor rekening kwamen van de heer Schouw. Voor het zogenaamde "volstorten" van deze aandelen moest hij het volledige bedrijf inbrengen met alle inventaris en balans opgemaakt per 1 juli. Hij werd tegelijkertijd het enige directielid. Het resterende aandeel van 1000 gulden werd ingebracht door de accountant Jan Kooij. 

Pagina 8 en 9 van de statuten van de oprichting van de naamloze vennootschap, zoals gepubliceerd in de Nederlandse Staatscourant.
(Bron: Nationaalarchief, Den Haag)

Hoe ging het verder met Dick Schouw?

Ongeveer tegelijkertijd met de verkoop van de plastic fabriek begon de uitvinder van Bambino een nieuw bedrijf in het ernaast gelegen pand onder de naam Kolibri etiketten.   Op zijn beurt verkocht hij dat bedrijf ook weer in 1972 aan Henk Swarttouw.

De “allesonthullende” biografie van goochelaar Hans Kazan onthult weinig over zijn schoonvader, maar bevestigt dat deze een technisch deskundige man was, en verder ook gelovig en toegewijd aan zijn familie.

De verkoop van zijn twee succesvolle start-ups na een periode van 8- 9 jaar, legde Dick Schouw uiteraard geen windeieren. Hij kocht een grote Amerikaanse slee en woonde later in een kasteel. Maar ik moet dit onmiddelijk in de juiste context plaatsen; Dick Schouw had een grote familie en hij deelde  de verworven rijkdom op zijn manier met de gemeenschap, zoals blijkt uit de volgende voorbeelden. In 1967 werd zijn blauwe Amerikaanse Mercury Parklane door buren of vrienden benut als trouwauto. Van 1974 tot 1984 woonde hij in erfpacht op het landgoed (voorheen kasteel) De Ulenpas in Hoog Keppel, maar daarvoor moest het eerst geheel worden herbouwd nadat het was uitgebrand in 1965. De herbouw van de Ulenpas kostte ongetwijfeld niet alleen geld maar ook de nodige hoofdbrekens. Volgens de Dolderse Kroniek had hij aan het eind van zijn leven "praktisch geen geld meer".

Dick Schouw overleed plotseling op 62 jarige leeftijd in 1986. 

De fabrieken van zowel DS Plastics als Kolibrie etiketten waren tot voor kort nog altijd gevestigd op dezelfde lokatie aan de Lengelseweg in 's Heerenberg. Helaas is de fabriek van DS plastics in october 2018 gesloten. 

2017 Kolibri (links) en DS Plastics (rechts) aan de Lengelseweg in 's-Heerenbergh.

1965 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Wordt vervolgd als geschiedenis van Bambino deel 2.